تصفیه پساب صنایع غذایی برای فعالین این حوزه بسیار با اهمیت میباشد چرا که استفاده از آب در صنایع غذایی امری اجتناب ناپذیر است. به طور کلی آب در این صنایع در فرآیندهای تولید ، برجهای خنک کننده ، بویلرها ، انتقال مواد اولیه ، شستشو ، ضدعفونی بخشهای مختلف و مصارف خدماتی کاربرد دارد. ما در این مقاله در ابتدا به پارامتر های پساب صنایع غذایی اشاره کرده و سپس به بحث تصفیه پساب های صنایع غذایی خواهیم پرداخت.
تصفیه پساب صنایع غذایی
در فاضلاب صنایع غذایی حجم بالایی از روغن ، چربی ، مواد آلی و مواد معلق وجود دارد ، در نتیجه قبل از این که این فاضلاب به شبکه اصلی وارد شود باید فرآیند تصفیه مناسب بر روی آن انجام شود. تصفیه فاضلاب های صنایع غذایی با توجه به بار آلودگی بسیار زیاد شامل روشهای شیمیایی ، فیزیکی و بیولوژیکی است تا پارامترهای فاضلاب در محدوده مجاز محیط زیست قرار گیرد. انواع صنایع غذایی که باید پساب آن تحت تصفیه کامل قرار گیرد عبارتند از:
صنایع گوشت و فراوردههای گوشتی
صنایع روغن نباتی
صنایع کنسرو و کمپوتسازی
صنایع نوشیدنیها
صنایع قند و نیشکر و صنایع لبنی
لذا با توجه به تنوع این صنایع ، فاضلاب هر صنعت دارای ویژگیها و مشخصات خاص خود میباشد. اما به دلیل وجود مواد حیوانی و گیاهی در تمامی این صنایع ، فاصلاب و پساب همه آنها دارای بار آلی بسیار بالا بوده و میزان اکسیژن خواهی شیمیایی و زیستی (COD و BOD) و مواد معلق در فاضلاب آنها بسیار بالا میباشد. به همین دلیل پساب حاصل از این صنایع تهدیدی جدی برای محیط زیست است همین امر تصفیه پساب های صنایع غذایی را به فرایندی ضروری تبدیل میکند. فاضلاب صنایع غذایی میتواند به شدت قلیایی یا اسیدی باشد و میزان مواد معلق در فاضلاب این صنایع تا بیش از ۱۲۰۰۰۰ ppm و اکسیژن خواهی شیمیایی تا حدود ۱۰۰۰۰۰ ppm میتواند افزایش یابد. همچنین فاضلاب و پساب صنایع غذایی دارای مقادیر بسیار بالایی از ازت و مواد کلوئیدی و محلول با غلظت بالایی از کربوهیدرات ها است. بنابراین فاضلابهای صنایع غذایی جریاناتی با آلودگی بیولوژیکی بسیار بالا ، آلودگی فیزیکی ، میکروبهای بیماریزا و کدورت شدید ایجاد میکنند.
در ادامه آنالیز پارامترهای کیفی پساب صنایع مختلف آورده شده است:
همچنین استاندارد کیفی پارامترهای مختلف پساب صنایع غذایی بعد از تصفیه در جدول زیر آورده شده است:
بنابراین صنایع غذایی به علت خطوط تولید مختلف با محصولات متنوع و ظرفیتهای متفاوت فاضلابی بسیار آلوده تولید میکنند که تخلیه این فاضلاب باعث ایجاد شوکهای جدی به محیط زیست خواهد شد ، لذا تصفیه این فاضلابها با توجه به بحران کم آبی امری اجتناب ناپذیر است.